Lista br. 2: Zajednica Vlaha Srbije - dr Predrag Balašević

[nena]

G-dine Vlad, naravno da lingvisti znaju najbolje. Ali ono što što vi zaboravljate kada se pozivate na njihov autoritet je da je izgovor jedno a pisanje glasova drugo, i da je pisanje čista konvencija. To što su lingvisti zabeležili ono što ja definšem muklo 'i'  kao muklo 'a', znači da je to njihova konvencija za taj glas u slučaju te reči, ali to ne znači da se 'i' iz Rumin izgovara drugačije od onih u rečima koje sam navela (prind, kind...). Da li su onda i 'i' iz ovih reči (prind, kind) mukla 'a'? Ono što bih ja definisala kao muklo 'a' je na primer 'a' iz reči (uzvika) Ma (Ma uomulje!). I ja mislim da ima i te kakve razlike izmeđe izgovora ovog muklog 'a' i onoga što ja definišem kao muklo 'i' u reči Rumin. I recite mi molim vas, da li 'a' i 'i' iz ove dve reči izgovarate potpuno isto? I da li muklo 'i' iz reči 'Rumin' izgovarate na isti način kao muklo 'a' iz reči 'Ma'?

Dakle, da pojasnim: onaj ko ne zna rumunski i nije lingvista ne može da zna da u rumunskom jeziku postoji konvencija da se ono što zvuči kao muklo 'i' u reči Rumin beleži kao muklo 'a', a čita kao muklo 'i'. Zato sam vam i navela reči čiji se izgovor glasova 'i' podudaraju sa izgovorom iz reči Rumin.  I ako se dobro sećam, ja sam u mojoj intervenciji govorila o izgovoru a ne o pisanju reči Rumin.

Gospođo nena,
Vi zaboravljate da postoji muklo a sa kukicom na gore "ă". Ma uomulje sa piše "Mă uomuľe". Ja ne tvrdim da se Rumân izgovara kao Rumăn.
Što se tiče izgovora, ne verujem da bi lingvistima promaklo da se rumân izgovara isto kao cînd, prînd, prîngă, prîn itd

Lingvisti vrlo dobro znaju da li se Rumân iozgovara isto kao cînd i prînd. Ne radi se samo o pukoj konvenciji, kao što Vi želite da predstavite.

Ali, čak i da je to slučaj, zašto se ne bismo držali te konvencije i zašto bismo po svaku cenu izmišljali nova pravila?

Vaša "lingvistika" nema za cilj da se razjasne problemi oko izgovora, već da bi se napravila razlika između nas sa ove strane i njih sa one strane Dunava.

Opet vi kako se piše! Ja govorim o tome kako se izgovara, jer ja ne znam kako se na rumunskom piše. A da bi smo se razumeli i da bih bila što jasnija, ja sam vam navela primere drugih reči čiji se vokali 'i' izgovaraju kao to 'i' iz Rumin, koga sam ja identifikovala kao muklo 'i'. I još sam Vas pitala da li vi izgovarate Rumin sa istim 'i' kao što su oni 'i' iz 'prind', 'kind', ili ga izgovarate kao 'a' iz 'Ma', upravo da bismo razjasnili nedoumicu oko toga kako izgovaramo, a vi umesto da odgovorite na ovo pitanje opet objašnjavate kako rumuni i rumunski lingvisti pišu 'Ma'. Nije bitno kako oni pišu, bitno je kako mi izgovaramo.

[nena]

Ako je Rumân nastalo od lat. Romanus i ako je poznato da o u našem jeziku prelazi u u , sasvim je logično da Rumun odnosno Vlah bude Rumân a ne Rumîn

Molim vas citirajte mi priručnik romanske filologije gde ste ovo pročitali, baš bih htela da pogledam koje se vokalske promene latinskih reči dešavaju u rumunskom.

[Volcae]

Ako je Rumân nastalo od lat. Romanus i ako je poznato da o u našem jeziku prelazi u u , sasvim je logično da Rumun odnosno Vlah bude Rumân a ne Rumîn

Molim vas citirajte mi priručnik romanske filologije gde ste ovo pročitali, baš bih htela da pogledam koje se vokalske promene latinskih reči dešavaju u rumunskom.

Kao prvo informacija je delimicno tacna svi rumuni sebe nazivaju rumân bez izuzetka.
Tacno je da je za rumunski prirodno da o prelazi u glas u
imamo i sledece primere:

O = U Lat. longus = LUNG
K = P Lat. directus = D(I)REPT
L = R Lat. gula = GÚRĂ
T = C Lat. tenem = ȚÍNE
itd.

Naziv român je posledica latinizacije rumunskog i to je pokusano prvi put da se uradi kada je napisana "Palia de la Oraştie" , 1582. god., medjutim naziv rumân je uspesno zamenjen cak krajem XIX veka.

procitajte ovu knjigu:
Etymologisches Wörterbuch der rumänischen Sprache, I. Lateinisches Element, Dr. Sextil Puşcariu, Heidelberg, 1905
ЕТИМОЛОГИЈСКИ РЕЧНИК РУМУНСКОГ ЈЕЗИКА, 1. ЛАТИНСКИ ЕЛЕМЕНТ, ДР. СЕКСТИЛ ПУШКАРИУ, ХАЈДЕЛБЕРГ, 1905
http://forum.paundurlic.com/index.php?topic=629.0

Postoji i objasnjenje za rec rumân a lako cete i shvatiti o kojim se promenama radi, kada vidite veci broj rumunskih koje su nasledjene iz latinskog jezika.

[Volcae]

1474. romîn, -ă (fem. auch romîncă) sb. [ar. armîn, arumîn,
ir. rumăr] ,,Rumäne" < ROMANUS, A, -UM: alb. remer ,,Wlache, Hirt,
Bauer". Die lautkorrekte Form rumîn bewahrt die Volkssprache,
die o-Form ist eine Latinisierung. In alter Zeit, und heute noch
(Säman. III, 278), bedeutete das Wort ,,Diener, Sklave, Bauer"
(vgl. Cuv. d. b. 1, 299).

izvor:
Etymologisches Wörterbuch der rumänischen Sprache, I. Lateinisches Element, Dr. Sextil Puşcariu, Heidelberg, 1905. str.132

[Volcae]

Mislim da je Paun vec objasnio sve u vezi sa muklim "i" ali neko nije procitao ono sto je napisao.

Znaci muklo i, ranije se zapisivalo uvek kao Î,î (odnosno u periodu posle pretposlednje reforme) do zadnje reforme pisma.
Od zadnje reforme rumunskog pisma muklo i pise se samo na pocetku reci kao Î,î a kada se muklo i ne nalazi na pocetku kao prvo slovo reci ono se uvek pise kao â.

Sto znaci da se muklo i u rumunskom zapisuje i kao Î,î i kao Â,â upitanju je isti glas ali treba obratiti paznju na kojem se mestu u reci nalazi da bi upotrebili pravi znak odnosno slovo.

Primeri:
-CÂND, ROMÂN, RUMÂN,
-când, român, rumân
-Întreg, În
-întreg, în

ranije se pisalo Romînia, ROMÎNIA a sada România, ROMÂNIA

[Vlad]

Opet vi kako se piše! Ja govorim o tome kako se izgovara, jer ja ne znam kako se na rumunskom piše. A da bi smo se razumeli i da bih bila što jasnija, ja sam vam navela primere drugih reči čiji se vokali 'i' izgovaraju kao to 'i' iz Rumin, koga sam ja identifikovala kao muklo 'i'. I još sam Vas pitala da li vi izgovarate Rumin sa istim 'i' kao što su oni 'i' iz 'prind', 'kind', ili ga izgovarate kao 'a' iz 'Ma', upravo da bismo razjasnili nedoumicu oko toga kako izgovaramo, a vi umesto da odgovorite na ovo pitanje opet objašnjavate kako rumuni i rumunski lingvisti pišu 'Ma'. Nije bitno kako oni pišu, bitno je kako mi izgovaramo.

1. Naravno da rumân ne izgovaram sa "ă" kao kod Mă duc (mă duk=idem)
2. Izgovaram ga isto kao prând, când, câmp...
3. Možete vi da to identifikujete kako god hoćete, na lingvistima je valjda da oderede normu kako nešto treba da se zapiše
4. Jako je bitno kako oni pišu, zato što oni određuju kako ono što mi izgovaramo treba da bude zapisano.

Jesam li bio dovoljno jasan?

[Vlad]

Molim vas citirajte mi priručnik romanske filologije gde ste ovo pročitali, baš bih htela da pogledam koje se vokalske promene latinskih reči dešavaju u rumunskom.

MARIUS SALA, De la latina la romana, Bucarest, Academia Română,. Institutul de Lingvisticá lorgu Iordan, 1998.

[nena]

1474. romîn, -ă (fem. auch romîncă) sb. [ar. armîn, arumîn,
ir. rumăr] ,,Rumäne" < ROMANUS, A, -UM: alb. remer ,,Wlache, Hirt,
Bauer". Die lautkorrekte Form rumîn bewahrt die Volkssprache,
die o-Form ist eine Latinisierung. In alter Zeit, und heute noch
(Säman. III, 278), bedeutete das Wort ,,Diener, Sklave, Bauer"
(vgl. Cuv. d. b. 1, 299).

izvor:
Etymologisches Wörterbuch der rumänischen Sprache, I. Lateinisches Element, Dr. Sextil Puşcariu, Heidelberg, 1905. str.132

G-dine Volcae, mislim da je prirodno da ako navodite citate na stranom jeziku te iste citate i prevedete. Nismo svi te sreće da govorimo nemački, a nema nikakvog smisla da neko prevodi uz pomoć rečnika jer, ako se jedan jezik ne zna vrlo je lako da ovakvi prevodi budu pogrešni ili neprecizni. Dakle, zamolila bih vas da prevedete ovo objašnjenje, kako bi i drugi koji neznaju nemački razumeli to što je napisano. Eto još jednog dokaza da nisam dovoljno obrazovana!  :-\

[Volcae]

Извор?
Зашто би онда били Царани и Унгуреани?

Nazivi su novijeg tipa i knjiškog karaktera, kod mene recimo niko ljude iz Negotina i okoline ne zove Carani, već Krajnjeancî!

Dalje u mom kraju niko ne kaže "Noj njis ungurjeanj!", ali postoje porodice koje nose prezime Ungurjanović (Ungurjeanji)!

Znači li to da su ove porodice "veći" Ungurjani, i zašto su samo oni zadržali taj naziv ako su svi VLASI mog kraja došli iz Mađarske (Ugarske)???

Zato su te priče tipični STEREOTIPI O VLASIMA!

dPasujoni

UNGUREÁN, ungureni, s.m. 1. Denumire dată populației (românești) din Transilvania, în special celei din vecinătatea fostelor provincii istorice Țara Românească și Moldova.

Naziv dat (rumunskoj) populaciji iz Transilvanije, naročito onoj koja se nalazila u blizini bivšim istorijskim provincijama Vlaške i Moldavije.

http://dexonline.ro/definitie/ungurean


ȚĂRÁN s. sătean, (pop.) român, (înv. și reg.) mojic, poporan, (reg., mai ales în Banat) paur, (fam.) opincar, (peior.) mămăligar.
(narodni naziv) rumun

http://dexonline.ro/definitie/%C8%9B%C4%83ran

Nazivi su naprotiv veoma stari i kod nas su več počeli da nestaju, svi sebe naravno nazivamo rumâń a kada pravimo razliku između nas samih za sebe neznamo obično naziv več samo za druge, carani znaju za ungurjane, dok ungurjani znaju za carane a za sebe obično neznaju nazive jedino ako ih čuju jedni od drugih, u tom slučaju saznaju svoj naziv.

Primer za Caran (Ţăran):

Da turcu dacă-mi vedea,
Pe şuşea mi să-ndrepta
Cătră Stara Planina207.
Balduinu-aşa striga:
Unii pe Timoc mergea,
"O armată voi să luaţ"
"De Sofia s-o mânaţ",
"Da Vidinu să-l lăsaţ"
"C-o să-mi mân eu ficiorei",
"Să-l ia dila Timoc ei".
Iacă ficiorei venea,
Deteră pingă Pristol208,
Şi pe lângă Salcia209;
Jos pe malu Dunării,
Şi pe-albia Timocului.
Şi dila Timoc îl lua,
Şi-i scoasă din Bregova210,
Unii pe Timoc mergea,
Sus din oraşu la Cule,
Iacă turcu la Dii211 fuge.
Da partea dina Timoc,
Zo mi-i goneşte cu foc!...
Mi-i scoasă din Cosova212,
Fugiră la Gânzova213
Din Gânzova la Sămârdan2l4,
La Sămârdan turcu şedea;
Şede turcu în ocop215,
Să dea ţăreanu216 cu foc;
Să mi-l scoată din ocop.
Lină verde mirodii,
Bătea Turcii dila Dii;
____________________
207 Munţii Bătrâni (Balcani sau Haemus)
208 Comună în judeţul Mehedinti, la gura Timocului
209 Comună în judeţul Mehedinţi, faţă în faţă cu satul românesc Gumătareţ din Bulgaria
210 Comună mare românească în judeţul Vidin, pe Timoc
211 Denumirea românească a Vidinului
212 Comuna pur românească în judeţul Vidin -Bulgaria
213 Comuna pur românească în judeţul Vidin -Bulgaria
214 Smârdan, sat bulgăresc
215 Lagăr
216 Ţărean, adică din Ţară = Românul

izvor:
POEZII POPULARE DE LA ROMÂNII DIN TIMOC - NORD-ESTUL SERBIEI ŞI NORD-VESTUL BULGARIEI, Culese de C. Sandu-Timoc , BALADE, Legere Carol I şi Osman Paşa, p.246

216 Căran, odnosno iz zemlje = Rumun