Zamoljen od strane domaćina F(l)oruma, gospodina Pauna ES Durlića, napisaću svoj komentar o rezultatima Popisa.
Na samom početku da naglasim da se "vlaškim pitanjem" bavim već dugi niz godina i da sam pažljivo analizirao i podatke sa prethodnog Popisa stanovništva, održanog 2002. godine.
Elem, moram da naponem da cifra od 40'054 Vlaha, koja se uzima kao broj izjašnjenih Vlaha na prošlom popisu, nije do kraja tačna!
U 40 054 izjašnjenih Vlaha nisu uračunati Vlasi koji žive i rade u inostranstvuCifri od 40 054 izjašnjenih Vlaha treba dodati oko
8 000 izjašnjenih Vlaha koji su 2002. godine živeli i radili u inostranstvu, tako da je ukupan broj izjašnjenih Vlaha, na Popisu stanovništva iz 2002. godine bio oko 48 000.
Premda bi se, na osnovu rezultata sa Popisa stanovništva iz 2011. godine, moglo zaključiti da je broj izjašnjenih Vlaha manji nego na prethodnom popisu stanovništva, smatram da se i taj podatak mora uzeti sa velikom dozom opreza i da samo delimično odgovara činjeničnom stanju.
Ovo kažem zato što se broj od 35 350 izjašnjenih Vlaha ne odnosi i na one koji su se tako izjasnili, a žive i rade u inostranstvu!
Pogledamo li rezultate Popisa ukupnog broja stanovnika Srbije, u kojima nije bila navedena etnička pripadnost, čiji su rezultati objavljeni daleko pre objavljivanja ovih rezultata, vidimo da je, u vlaškim selima, broj onih koji žive u inostranstvu, čak i veći od broja onih sa stalnim prebivalištem u Srbiji.
Posebno je interesantna izjava predsednika aktuelnog saziva Nacionalnog saveta Vlaha, gospodina Dragojevića, data agenciji TANJUG pred kraj februara ove godine:
http://www.rts.rs/page/stories/sr/story/9/Politika/1053352/Dragojevi%C4%87%3A+Vlasi+nisu+Rumuni.html"Na oko 40.000 Vlaha u istočnoj Srbiji, po prethodnom popisu, ima oko 1.500 Rumuna. U mom rodnom mestu, u Melnici, kod Petrovca na Mlavi, od 1.072 meštana, 770 su Vlasi, 13 su Rumuni. Taj odnos je i na nivou opštine Petrovac na Mlavi, koja je 2002. imala 3.500, a sada oko 7.000 Vlaha. Jedan broj se izjasnio kao Srbi, što je njihovo pravo. Jedan broj se nije opredeljivao, ali je rekao da im je maternji jezik vlaški", rekao je Dragojević.
Dragojević je rekao i da prema nezvaničnim podacima, prošlogodišnji popis pkazuje da u Srbiji ima oko 64.000 Vlaha, odnosno da je njihov broj znatno porastao u odnosu na prethodni popis." Uporede li se sad podaci koje iznosi Dragojević, čiju tačnost i verodostojnost lično ne dovodim u pitanje, sa podacima koje nalazimo u rezultatima poslednjeg popisa, primećuje se, na nivou opštine Petrovac, razlika, odnosno manjak od oko 2 500 Vlaha.
Tih 2 000 Vlaha su, zapravo, gastarbajteri iz opštine čiji je prvi čovek gospodin Dragojević, a koji nisu uračunati u cifru koja se nalazi u dokumentu državnog Zavoda za statistiku.
Ovo, naravno, objašnjava i grafikon o Prosečnoj starosti pripadnika etničkih zajednica, jer su u Vlaškim selima, mahom, ostali da žive starci ili povratnici gastarbajteri, dok su mladi, u vlaškim selima, uglavnom, krenuli put Italije, Austrije, Danske...
Da ne bude zabune, ne tvrdim da nije bilo prekrajanja rezultata popisa kako broj Vlaha ne bi prešao, po državu Srbiju, "podnošljivu" liniju.
Manipulacija brojem izjašnjenih pripadnika vlaške zajednice i pritisaka je bilo na svim prethodnim popisima, ne vidim razlog zbog čega bi se moglo smatrati da ih nije bilo i na ovom popisu.
Ono što, međutim, tvrdim i ono u šta sam gotovo ubeđen jeste činjenica da je nacionalna svest kod pripadnika vlaške zajednice daleko izraženija nego što je bio slučaj na popisu 2002. godine.
Potvrdi li se procena Radiše Dragojevića o
64 000 ukupno (računajući i našu dijasporu) izjašnjenih Vlaha na popisu iz 2011. godine, onda ne vidim razlog za preteranu zabrinutost po pitanju nacionalnog osvešćavanja Vlaha.
Jedini problem vidim u činjenici da nam sela ostaju pusta. Da mladi napuštaju svoja sela i, u potrazi za boljim životom, odlaze u neku od zemalja Evropske unije.
Tih 5 000 Vlaha manje u odnosu na Popis od pre deset godina su, zapravo, mladi Vlasi koji ne vide perspektivu u Srbiji koja sve dublje i dublje tone.
Nastavi li se ovako, bliži se dan kada će na popisu, u Srbiji, živeti 2 000, a u inostranstvu preostalih 200 000 izjašnjenih Vlaha :'(