Grai bănăţean (România), ili na vlasijonskom: braničevsko-homoljski dijalekat

[Paun]

http://www.youtube.com/watch?v=FmiHHV8TCkc

Vlasijonci, Pasujonci i ostali vasijonci (=Vlasi Marsovci) treba da daju naučno tumačenje ove neobične pojave da se i u rumunskom Banatu govori isti dijalekat kao i, recimo, i Velikoj Pasujoniji sa centrom u Zviždu, sa kojom oni, jeli, nikada nisu imali nikakve veze?! Ili da sačekamo da proradi Matka Vlašaska pa da njena naučna elita grune svom snagom i ovo rastumači?  ::)  

[Vlad]

Vlasijonci, Pasujonci i ostali vasijonci (=Vlasi Marsovci) treba da daju naučno tumačenje ove neobične pojave da se i u rumunskom Banatu govori isti dijalekat kao i, recimo, i Velikoj Pasujoniji sa centrom u Zviždu, sa kojom oni, jeli, nikada nisu imali nikakve veze?! Ili da sačekamo da proradi Matka Vlašaska pa da njena naučna elita grune svom snagom i ovo rastumači?  ::)  

Evo kako trenutna većina unutar Nacionalnog Saveta objašnjava istovetnost govora, običaja... u Rumuniji i severoistočnoj Srbiji:

Izvor:
http://www.nacionalnisavetvlaha.rs/sopstveniidentitet.html

"
[...]
Drugo pitanje vezano za postojanje Vlaha na ovim prostorima je u činjenici da Vlasi nisu u suštini nakon Požarevačkog mira doseljeni sa teritorije Rumunije, koja u to vreme nije ni postojala, već su vraćeni sa teritorije Ugarske, jer je teritorija Banata i Erdelja bila vekovna teritorija Ugarske. Upravo te teritorije su naseljene Vlasima iz Srbije, naročito u periodu nakon pada Beograda 1521. i Mohačke bitke 1526. godine. Pogledajmo šta kažu istorijski izvori :

Dragana Amedovski - "u 16. veku je došlo do smanjenja stanovništva i u pojedinim oblastima Vidinskog sandžaka. To je bilo posebno izraženo u Crnoj Reci, na carskom hasu gde je 1530. godine popisano 3.351, a 1586. samo 1.600 vlaških domaćinstava.Na početak depopulacije presudno su uticala osmanska osvajanja Beograda 1521. i pogotovo velikih teritorija u Južnoj Ugarskoj, nakon Mohačke bitke 1526. godine... Deo stanovništva, poput Vlaha, je izgubio ranije povlastice. S druge strane, u zapustelim novoosvojenim oblastima (Banat) poreski sistem bio je znatno blaži, što je privuklo brojne koloniste Vlahe ."
[...]
[...]

Vlasi severoistočne Srbije se bitno razlikuju od rumunskog življa koji naseljava oblasti severno od Dunava. Ove razlike se ispoljavaju u načinu života, kulturi uopšte, nacionalnim i drugim osećanjima. Izmedju ovog življa iz Srbije i onog iz Rumunije, kao da nikada nije bilo nekih posebnih prisnijih veza, bez obzira na činjenicu što su preci nekih današnjih rodova severoistočne Srbije doselili iz tih krajeva krajem ХVШ i početkom ХIX veka."

Da vas ne opterećujem citatima , evo dokaza o sličnosti govora i jezika na dijalektološkom nivou, kulture i običaja Vlaha Srbije sa onima koji žive danas u Banatu i Erdelju, teritorijama koje će se tek 1919. godine oduzeti od Ugarske i pripojiti Rumuniji, a naseljavali su je Vlasi iz naših krajeva. Austougarske vlasti će ih vratiti na vekovna ognjista sa kojih su doseljeni, da bi ove teritorije naselili nemačkim kolonistima."
[...]