Rumuni opet bune Vlahe R. Dr. | 14. decembar 2012. 06:50 Slabi rezultati protokola o poštovanju prava rumunske manjine, koji su i uslov EU.
Dokument iz Brisela zadire i u složene odnose srpske i rumunske crkve
Titus Korlacean, ministar spoljnih poslova RumunijeEMITOVANjE televizijskog programa i pilot projekat nastave na rumunskom jeziku u školama u istočnoj Srbiji jedini su rezultati Protokola o poštovanju prava rumunske nacionalne manjine, potpisanog u Briselu u martu ove godine. Kako je većina ostalih zadataka još samo golo slovo na papiru, Srbija je iz Evrope više puta opomenuta da brže rešava sva ostala pitanja rumunske manjine.
Ovim aktom, koji je bio uslov Rumunije za davanje zelenog svetla srpskoj kandidaturi za EU, država se obavezala na poboljšanje položaja Rumuna u oblasti ispovedanja vere, korišćenja jezika, obrazovanja, ali i političkog predstavljanja.
Međuvladina mešovita komisija Srbije i Rumunije za nacionalne manjine koja je izrodila akt potpisan u Briselu, međutim, od proleća se nije sastajala. Jedini kontakt na ovu temu napravljen je krajem oktobra, na neformalnim konsultacijama u Hagu, koje je inicirao OEBS preko visokog komesara Knuta Volebeka.
Da je malo učinjeno na poboljšanju njihovog položaja stav je i Nacionalnog saveta rumunske manjine.
- Pitanje broj jedan je uvođenje nastave rumunskog jezika u škole u istočnoj Srbiji - smatra Daniel Petrović, predsednik Nacionalnog saveta Rumuna. - Prvi koraci su napravljeni, ali mešovita komisija bi morala brže da radi.
Jedan od problema u sprovođenju dogovorenog je i to što zajednički protokol zadire u složene odnose Srpske i Rumunske pravoslavne crkve (RPC), jer Rumunima se njime garantuje pravo na bogosluženja na maternjem jeziku.
Srbija je tako prihvatila obavezu koja, zbog odvojenosti države i crkve, teško može da bude sprovedena. Jedini put vodi preko razgovora dveju crkava, koje su zbog delovanja sveštenika RPC u Timočkoj Krajini na ivici prekida odnosa.
Ključni problem u ovom slučaju leži u insistiranju Rumunske crkve da, protivno propisima koji važe u pravoslavlju, uspostavi svoju eparhiju i u istočnoj Srbiji. Pod rumunskom ”firmom”, i bez dozvole vladike timočkog Justina, u istočnoj Srbiji deluje nekoliko sveštenika, koji služe u improvizovanim seoskim crkvama.
Delovanju Rumunske crkve, ali i stalnim nastojanjima Rumunije da ih uzme pod svoje, protivi se najveći deo Vlaha u Srbiji, koji smatraju da njihova prava nisu povređena.
- Srbija je naša država i nema pravo da nas organizuje po okvirima koje nameće Rumunija - ističe Miletić Mihajlović, potpredsednik vlaškog Nacionalnog saveta.
- Uprkos kampanji pojedinih lokalnih udruženja i stranaka, u centralnoj Srbiji prebrojano je gotovo 35.000 Vlaha i tek nešto više od 2.500 Rumuna.
MANjINE SU USLOV NAPRETKASRBIJA je zaslužila da joj Evropski savet potvrdi evropsku perspektivu, ističe za ”Novosti” ministar spoljnih poslova Rumunije Titus Korlacean. Ali, od suštinskog značaja je da zemlje kandidati ispune u potpunosti političke kriterijume za prijem u EU, uključujući i obaveze preuzete u odnosu na prava pripadnika nacionalnih manjina, da bi nastavile da napreduju na svom evropskom putu. Još jednom smo istakli važnost koju pridajemo poštovanju prava osoba koje pripadaju nacionalnim manjinama, kao delu političkih kriterijuma za pristupanje EU, kao što je to, uostalom, cenila EK u svojoj strategiji u oblasti proširenja objavljenoj u oktobru. (G. Č.)
izvor:
http://www.novosti.rs/vesti/naslovna/aktuelno.290.html:410432-Rumuni-opet-bune-Vlahe
