Mislim da ova karta najbolje predstavlja ko smo mi i gde sve zivimo, a svi zaboravljaju da su Vlasi (Rumuni) naseljavali sva sela oko Kladova,Majdanpeka i Bora, a danas su prakticno u regionu Kljuca bukvalno nacionalno onesvesceni : prema popisu iz 2002. godine nema NIJEDNOG (?!) vlaskog sela,sva su pretezno srpska... Nas jezik biva zaboravljen,mladi odlaze i asimiluju se sa srpskim stanovnistvom po okolnim gradovima,gubi se tradicija i nacionalno obelezje...
Ono sto ja znam u vezi samog Smedereva i sela u okolini, a i kako stariji pripovedaju, asimilacija Vlaha (Rumuna) pocela je jos od Prvog srpskog ustanka,otvaranjem prvih seoskih i gradske skole 1806. godine,kada se zarad nacionalnog osvescenja Srba koji su kao i mi bili pod Turcima u skolama ucio iskljucivo MATERNJI jezik (knjizevni jezik tadasnjih Srba,koji ruku na srce i nema mnogo veze sa danasnjim srpskim,ali je nosio odrednicu SRPSKI). Vlasko stanovnistvo iz grada i okolnih mesta ucilo je taj jezik solidarno sa pripadnicima srpskog etnosa,bez ikakvih ... i tako vremenom vlaski jezik se mogao cuti sve manje i manje po sokacima i na ulici... Danas kada govorimo o Vlasima u okolini Smedereva kao da govorimo o nekoj endemskoj vrsti,prosto je skoro pa nemoguce cuti vlaski jezik... Ali su prezimena ostala... Tako danas u Smederevu ima Gauzanovica,Prvulovica,Trailovica, Kracunovica, Radulovica, Samuilovica, Raduleskovica ... Sve Srbin do Srbina...
Popis Vlaha koji je radjen na prostoru Istocne Srbije u drugoj polovini 19. veka pokazuje gde sve zive Vlasi. Potrudicu se da ih postavim ovde pa da vidimo koliko nas je bilo u nasim selima, a sto se tice prekomoravskih Vlaha ovde cu staviti spisak naselja za koje se smatra da su bila vlaska pre gore spomenute asimilacije. Naselja koja su navedena u zagradama su naselja u kojima je zabelezeno prisustvo Vlaha.
NASELJA PREKOMORAVSKIH VLAHA
OPSTINA SMEDEREVO
Naselja : Kulic, Lipe, Radinac, Salinac, Skobalj (Smederevo, Mala Krsna, Osipaonica, Vranovo)
OPSTINA VELIKA PLANA
Naselja : Rakinac (Velika Plana, Milosevac, Staro Selo, Veliko Orasje)
OPSTINA JAGODINA
Naselja : Strizilo (Jagodina). Naselje Dobra Voda je sa desne strane V Morave
Vlaska naselja opstine Cuprija (Bigrenica,Batinac,Isakovo,Vlaska, i Cuprija) se nalaze sa desne strane Morave
OPSTINA PARACIN
Naselja : (Paracin,Tresnjevica)
OPSTINA VARVARIN
Naselja : (Varvarin,Izbenica)
Treba jos spomenuti da izvesan broj sela u okolini Mladenovca (Vlaska) i Smederevske Palanke (Vlaski Do,nema nikakve veze sa selom istog naziva u okolini Zabara) nosi odrednicu VLASKI,VLASKO,VLASKA kao i veliki broj drugih toponima iz ovog kraja. Razlog za to bi mogao biti postojanje Vlaha i u ovim krajevima. Trenutno prikupljam informacije o tome,pa ne mogu nista konkretnije reci po tom pitanju.
Podaci kojima ja raspolazem (engleska Wikipedia) na prostoru opstina Smederevo i Velika Plana zivi oko 8.800 autohtonih Vlaha,mada ta brojka verovatno premasuje 10.000...
UN MARE SALUT
